fbpx

Rezerwat Ptasi Raj

Rezerwat Ptasi Raj

Utworzony w 1959 r. jako ostoja ptactwa wodnego i błotnego. Położony jest u ujścia Wisły Śmiałej, po stronie prawobrzeżnej. Jest atrakcyjnym terenem dla ptaków wróblowatych oraz wodno-błotnych związanych z trzcinowiskiem. Podczas migracji i zimowania zaobserwować można tu różne gatunki kaczek, łabędzi i gęsi, a także mew, rybitw i ptaków siewkowatych. Bogactwo i różnorodność wędrownych ptaków przyciąga drapieżniki: bieliki, sokoły wędrowne, myszołowy, jastrzębie i krogulce. Przez rezerwat prowadzi ścieżka dydaktyczna z tablicami informacyjnymi oraz dwiema dużymi wieżami widokowymi, pozwalającymi na obserwację ptaków wodnych. Początek trasy i tablica informacyjna o ścieżce znajdują się przy wejściu do rezerwatu, położonym przy pętli autobusu nr 186 w Górkach Wschodnich. Tu też zlokalizowany jest mały parking. Ścieżkę można odwiedzać przez cały rok.

Rezerwat przyrody “Ptasi Raj” (Górki Wschodnie)

Rezerwat przyrody “Ptasi Raj” o powierzchni 188 ha, znajduje się w północno-zachodniej części Wyspy Sobieszewskiej. Został założony w 1959 roku. W skład jego wchodzą 2 przymorskie jeziora (jez. Karaś i jez. Ptasi Raj). Jeziora otacza szeroki pas trzcin, a dawne nadmorskie łąki porastają nasadzenia olchy.

Większe jezioro Ptasi Raj od morza oddziela Mierzeja Messyńska, a od Wisły Śmiałej malownicza, XIX-wieczna kamienna grobla. Głównym celem ochrony jest zachowanie kompleksu przybrzeżnych jezior, bagien i wydm, jako miejsca odpoczynku ptaków przelotnych.

W rezerwacie występuje ponad 320 gatunków roślin. Na liście występujących tu ptaków znajduje się ponad 200 gatunków, z czego 45 tu gniazduje. Do najciekawszych gatunków lęgowych należą: rybitwa białoczelna, sieweczka obrożna, sieweczka rzeczna, bąk, kropiatka, zielonka, wąsatka i podróżniczek. Sporadycznie gniazduje tu ohar, edredon i ostrygojad. W okresie pozalęgowym najwięcej ptaków przebywa na otwartym lustrze wody. Są wśród nich stada kaczek, gęsi (do 20.000 osobników), łabędzi, łysek i mew. Na terenie rezerwatu można rzadko spotkać foki.

Rezerwat można obejść zaznaczoną na poniższej mapie drogą (trasę po zewnętrznym obwodzie pokonuje się w czasie ok. 2 godzin).

W lipcu 2004 r. w rezerwacie została otwarta ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna z całym szeregiem tablic informacyjnych na temat różnych elementów przyrodniczych oraz dwoma wieżami obserwacyjnymi. Z wież rozpościera się piękny widok na jeziora w rezerwacie.
Jadwiga Gromadzka / Stacja Ornitologiczna PAN

Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING

Grupa Badawcza Ptaków Wodnych “KULING” powstała w 1983 roku jako nieformalny zespół przy Sekcji Ornitologicznej Studenckiego Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu Gdańskiego, z której wyłoniła się niczym morświn z wód Pucyfiku.

Nazwa naszej grupy wywodzi się z kaszubskiej gwary, w której słowo “Kuling” było określeniem części ptaków siewkowatych, tych o długich dziobach i nogach. Sam zamysł powołania takiego nieformalnego zespołu powstał w studenckich głowach zapaleńców, którzy obok obserwacji podczas licznych wypadów terenowych, zapragnęli obrączkować ptaki siewkowate. Prym wśród nich wiedli: Włodzimierz Meissner, Arkadiusz Sikora, Bogdan Brewka i Michał Skakuj – ochrzczeni później przez historię mianem Ojców Kulinga (sam Kuling był matką, choć różne są tego teorie).

Więcej informacji o Grupie Badawczej Ptaków Wodnych na: http://www.kuling.org.pl/ oraz w grupie na Facebooku: https://www.facebook.com/groups/115999265079596/
Pradzieje “Kulinga” sięgają roku 1979, kiedy wspomniana wyżej grupa ludzi i kilku innych zawiązali u boku Jacka Jezierskiego gwardię “przybocznych ptasich komandosów”. Rosnąc w siłę i masę (mimo kłopotów z żywnością na ówczesnym rynku) stali się studentami Uniwersytetu Gdańskiego. Tam już z błogosławieństwem Profesora Stefana Strawińskiego pod skrzydłami Katedry Ekologii i Zoologii Kręgowców jako Kulingowcy rozpoczęli różne działania – w tym najbardziej spektakularne: chwytanie i obrączkowanie siewkowców – w 1983 roku w Ujściu Redy i Jastarni oraz liczenia zimujących na Zatoce Gdańskiej ptaków wodnych w 1984 roku. Liczenia te trwają nieprzerwanie do dziś i są naukowym ewenementem w Europie, jeśli chodzi o monitoring wybrzeża morskiego.


W kolejnych latach łapania siewkowców inicjowaliśmy punkty badawcze w nowych miejscach nad Zatoką Gdańską. W 1984 roku główny obóz był w Ujściu Redy, ale równocześnie zorganizowaliśmy punkt w Jastarni, który trwał do 1989 roku. Obok Jastarni kultowymi miejscami stały się Ujście Redy w dzisiejszym rezerwacie “Beka” oraz Szpyrk – oryginalny piaskowy twór – część mierzei Ryw Mew, położonej u podnóża wioski Rewa. Przez lata przez obozy “Kulinga” przewinęło się wiele ciekawych i charyzmatycznych postaci, w tym wielu dziś znanych ornitologów, ptasiarzy, czy biologów. Inklinacje do wędrówki, zaczerpnięte niechybnie od siewkusów, sprawiły, że “Kuling” stopniowo przemieszczał się na południe, wciągając we współpracę różne podmioty ornitologiczne z głębi kraju. Efektem tego są (lub były) obozy śródlądowe: najpierw w Górkach nieopodal Kielc, a potem w warmińskich wioskach: Kwiecewo i Sątopy oraz stopniowa kolonizacja wiślanego szlaku od Mikoszewa, poprzez Lisewo k. Tczewa, do Pawłowic pod Dęblinem.


W 1996 roku zostaliśmy zarejestrowani jako stowarzyszenie, którego do 2004 roku Prezesem był Włodzimierz Meissner. Przez następne lata działalność naukowa była kontynuowana i rozszerzana o różne zagadnienia głównie dotyczące przelotnych siewkowatych. Nasz niebagatelny udział w corocznych naukowych konferencjach międzynarodowej organizacji Wader Study Group, szereg publikacji w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz zapoczątkowanie pierwszych polskich seminariów poświęconych ptakom siewkowatym sprawiły, że dziś “Kuling” jest znany jako jeden z bardziej efektywnych zespołów zajmujący się badaniem wędrówek tej grupy ptaków w Europie. Przyjęta już we wczesnym okresie działalności anglojęzyczna nazwa Waterbird Research Group KULING oraz charakterystyczne logo (aut. M. Skakuj) na stałe wkomponowały się w wizerunek świata nauki.
Jednocześnie w ramach działalności stowarzyszenia poszerzaliśmy zakres badań o kolejne grupy ptaków -takie jak mewy, rybitwy czy kaczkowate. W trakcie realizowanych przez nas programów badawczych zaobrączkowaliśmy ponad 75 tys. ptaków w tym: ponad 56 tys. siewkowców, ponad 10 tys. mew i rybitw oraz 1,5 tys. blaszkodziobych. Resztę stanowią głównie ptaki wróblowate.
“Kuling” to nie tylko poważna nauka, ale również edukacja (sławetny skrót “EB – edukacja i badania” nie przetrwał próby smaku na piwnych rynkach, przetrwał jednak próbę czasu w ornitologicznym światku). Nasza działalność z zakresu edukacji ekologicznej skierowana jest zarówno do uczniów i studentów, jak i do mieszkańców gmin nadmorskich i odwiedzających te miejsca turystów. Mamy na swoim koncie wytyczenie kilku ścieżek dydaktycznych na terenie województwa pomorskiego, wydanie przewodników oraz książek dotyczących ptaków wodnych.


Nasze stowarzyszenie angażuje się także w akcje o charakterze ochroniarskim. Przykładem są: projekt czynnej ochrony ohara przeprowadzony na Zatoce Gdańskiej (ze środków GEF), czy ostatnia spektakularna akcja ochrony kolonii rybitwy czubatej w porcie gdyńskim. Jednocześnie z liczeniami zimowymi prowadzimy monitoring zanieczyszczenia wód Zatoki Gdańskiej produktami ropopochodnymi na podstawie liczeń martwych (znajdowanych na plażach) i obserwacji żywych, zaolejonych ptaków.
GBPW “Kuling” skupia obecnie elitarną grupę ornitologów zawodowych, studentów, jak i ornitologów amatorów. Do naszego stowarzyszenia może należeć każdy, kto ukończył 16 lat i uczestniczył w prowadzonych przez nas akcjach. Organizowane przez nas obozy badawczo-edukacyjne są świetną formą nauki ptaków, podpatrzenia sposobu i metodyki badań ornitologicznych. Dają także możliwość poznania wielu ciekawych osób z całego kraju, niekiedy także z Europy, uczestnictwa w niezapomnianych spotkaniach integracyjno – towarzyskich oraz zaistnienia na łamach dostępnego tylko dla członków corocznego i kultowego “Raportu”.

Bałtyk – ptaki i ich ochrona

Stacja Ornitologiczna MiIZ PAN zapraszamy na drugi w tym sezonie otwarty wykład mgr Alicji Bielskiej pt. „Bałtyk – ptaki i ich ochrona”. Odbędzie się 05.10.2019 (sobota), godz. 11:00. Miejsce: Stacja Ornitologiczna MiIZ PAN, ul. Nadwiślańska 108, Gdańsk-Wyspa Sobieszewska.

Wykład poświęcony Bałtykowi z akcentem na bałtycką awifaunę ma na celu zwrócenie uwagi na aktualne problemy, z jakimi boryka się nasze morze w obliczu intensywnego zanieczyszczenia, eksploatacji oraz zmian klimatycznych. To również okazja, aby Bałtyk poznać, w tym jego ciekawą historię rozwoju i specyfikę.

Wykład dofinansowany jest przez Urząd Miejski Wydział Gospodarki Komunalnej w Gdańsku ze środków programu Rozwoju Społecznego Wyspy Sobieszewskiej.

fot. J. Typiak

Ograniczony wstęp do Rezerwatu Ptasi Raj

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku informuje, że rezerwaty przyrody: Beka, Dolina Strzyży, Kępa Redłowska i Ptasi Raj są niedostępne dla spacerowiczów. Przyczyną jest nie tylko pandemia, ale również okres lęgowy ptaków. Warto wziąć to pod uwagę, planując weekendowe spacery po Wyspie Sobieszewskiej.

– W tym czasie, kiedy te szlaki były zamknięte, część gatunków założyła gniazda, ma swoje terytoria w pobliżu miejsc, które wcześniej były udostępnione do ruchu. Teraz jego nagły powrót mógłby spowodować straty – wyjaśnia Paweł Stępniewski, Zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku w rozmowie z Radiem Gdańsk.

Na stronie internetowej RDOŚ w Gdańsku czytamy:

Odwiedziny ludzi w rezerwatach mają charakter rekreacyjny, a zarazem masowy. Sytuacja taka stwarza zagrożenie nie tylko dla użytkowników szlaków wyznaczonych w rezerwatach, ale też dla chronionych ekosystemów, w szczególności dla ptaków, które właśnie rozpoczynają okres lęgowy. Niepokojone w tym okresie ptaki mogą porzucić tereny lęgowe i nie powrócić już do nich w tym roku.

Biorąc pod uwagę przesłanki wynikające z potrzeby ochrony wartości przyrodniczych rezerwatów przyrody zagrożonych nadmierną presją ze strony osób je odwiedzających, jak też mając na względzie uwarunkowania wynikające z zasad  bezpieczeństwa epidemiologicznego uznano, że konieczne jest czasowe zamknięcie szlaków wyznaczonych w rezerwatach przyrody województwa pomorskiego.

Prosimy o przyjęcie komunikatu z należytym zrozumieniem. Szlaki zostaną ponownie udostępnione po ustąpieniu epidemii.

Ten serwis wykorzystuje pliki cookies
Korzystanie z witryny oznacza zgodę na ich zapis lub odczyt według ustawień przeglądarki.
X
X