Utworzony w 1959 r. jako ostoja ptactwa wodnego i błotnego. Położony jest u ujścia Wisły Śmiałej, po stronie prawobrzeżnej. Jest atrakcyjnym terenem dla ptaków wróblowatych oraz wodno-błotnych związanych z trzcinowiskiem. Podczas migracji i zimowania zaobserwować można tu różne gatunki kaczek, łabędzi i gęsi, a także mew, rybitw i ptaków siewkowatych. Bogactwo i różnorodność wędrownych ptaków przyciąga drapieżniki: bieliki, sokoły wędrowne, myszołowy, jastrzębie i krogulce. Przez rezerwat prowadzi ścieżka dydaktyczna z tablicami informacyjnymi oraz dwiema dużymi wieżami widokowymi, pozwalającymi na obserwację ptaków wodnych. Początek trasy i tablica informacyjna o ścieżce znajdują się przy wejściu do rezerwatu, położonym przy pętli autobusu nr 186 w Górkach Wschodnich. Tu też zlokalizowany jest mały parking. Ścieżkę można odwiedzać przez cały rok.
Rezerwat przyrody “Ptasi Raj” (Górki Wschodnie)
Rezerwat przyrody “Ptasi Raj” o powierzchni 188 ha, znajduje się w północno-zachodniej części Wyspy Sobieszewskiej. Został założony w 1959 roku. W skład jego wchodzą 2 przymorskie jeziora (jez. Karaś i jez. Ptasi Raj). Jeziora otacza szeroki pas trzcin, a dawne nadmorskie łąki porastają nasadzenia olchy.
Większe jezioro Ptasi Raj od morza oddziela Mierzeja Messyńska, a od Wisły Śmiałej malownicza, XIX-wieczna kamienna grobla. Głównym celem ochrony jest zachowanie kompleksu przybrzeżnych jezior, bagien i wydm, jako miejsca odpoczynku ptaków przelotnych.
W rezerwacie występuje ponad 320 gatunków roślin. Na liście występujących tu ptaków znajduje się ponad 200 gatunków, z czego 45 tu gniazduje. Do najciekawszych gatunków lęgowych należą: rybitwa białoczelna, sieweczka obrożna, sieweczka rzeczna, bąk, kropiatka, zielonka, wąsatka i podróżniczek. Sporadycznie gniazduje tu ohar, edredon i ostrygojad. W okresie pozalęgowym najwięcej ptaków przebywa na otwartym lustrze wody. Są wśród nich stada kaczek, gęsi (do 20.000 osobników), łabędzi, łysek i mew. Na terenie rezerwatu można rzadko spotkać foki.
Rezerwat można obejść zaznaczoną na poniższej mapie drogą (trasę po zewnętrznym obwodzie pokonuje się w czasie ok. 2 godzin).
W lipcu 2004 r. w rezerwacie została otwarta ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna z całym szeregiem tablic informacyjnych na temat różnych elementów przyrodniczych oraz dwoma wieżami obserwacyjnymi. Z wież rozpościera się piękny widok na jeziora w rezerwacie.
Jadwiga Gromadzka / Stacja Ornitologiczna PAN
Najbliższe spotkanie Partnerstwa dla Wyspy Sobieszewskiej odbędzie się 27 marca o godz. 11.00 w Barze Przystań Ptasi Raj przy ul. Nadwiślańskiej 139B w Górkach Wschodnich. Podczas wydarzenia przedstawiciele Urzędu Miejskiego w Gdańsku przedstawią możliwości (obecne i planowane) realizacji działań, które zostały opisane w dokumencie „Jaka Wyspa Sobieszewska” wypracowanym podczas spotkań z prof. Piotrem Lorensem.
Organizatorzy proszą o potwierdzenie udziału w spotkaniu: [email protected]
Najbliższe wydarzenia:
Stowarzyszenie Przyjaciół Wyspy Sobieszewskiej i Rezerwat Ptasi Raj w Górkach Wschodnich na Wyspie Sobieszewskiej zapraszają na IV Ptasi Piknik, który odbędzie się w sobotę 26 maja w godz. 10.00 – 15.00 na parkingu przed wejściem do rezerwatu. Wstęp wolny!
W programie, już tradycyjnie organizowanego, majowego pikniku, znajduje się: konkurs przyrodniczy z nagrodami, warsztaty przyrodnicze dla dzieci, konkurs historyczny, warsztaty budowania budek lęgowych „stuku-puku”, warsztaty robienia dekoracji „co natura dała”, warsztaty edukacji ekologicznej „Śmieciowo” oraz wejście z ornitologiem do Rezerwatu Ptasi Raj (grupa pierwsza o godz. 11.00, grupa druga o godz. 13.00).
Organizatorzy: Stowarzyszenie Przyjaciół Wyspy Sobieszewskiej i Rezerwat Ptasi Raj
Partnerzy: Miasto Gdańsk, Rada Dzielnicy Wyspa Sobieszewska, Związek Harcerstwa Polskiego
Informacje za: http://www.spws-wyspa.pl/.
Wyspa Sobieszewska to szczególnie atrakcyjne miejsce poza szczytem sezonu turystycznego. Wszystkich miłośników aktywnych przygód na łonie przyrody zapraszamy na kolejny z cyklu autorskich rajdów Marka Gołaszewskiego po Wyspie Sobieszewskiej. W programie m.in.: na co dzień niedostępne wejście na Falochron Wschodni. Rajd odbędzie się 10 marca w godz. 12.00 – 16.00. Start na parkingu przy pętli autobuowej linii 186 (ul. Nadwiślańska 133).
Niedzielna propozycja rajdowa to świetny pomysł na spędzenie czasu z rodziną i znajomymi. Obserwowanie ptaków w “Ptasim Raju”, wejście na dwie wieże obserwacyjne nad jeziorami “Karaś” i “Ptasi raj”, to niektóre z atrakcji. Uczestnicy i uczestniczki przejdą plażą w stronę Wisły Śmiałej, wejdą na Falochron wschodni, gdzie zwykle obowiązuje zakaz wejścia.
Po marszu czekać będą atrakcje: ognisko z kiełbaskami (prosimy o zabranie prowiantu ze sobą), strzelanie z łuku. Trasa ma ok. 6 km po płaskim terenie. Polecamy wygodne obuwie i ciepłe ubranie. Zakończenie rajdu planowane jest na 16.00.
Wydarzenie jest bezpłatne i zrealizowane w ramach Programu Społecznego Rozwoju Wyspy Sobieszewskiej. Koncepcja i prowadzenie: Marek Gołaszewski. Kontakt do organizatora: 603 706 023.
Partnerzy: Miasto Gdańsk, ZHP, Rada Dzielnicy Wyspa Sobieszewska, Urząd Morski w Gdyni.
Fot. Marek Gołaszewski
Utworzony w 1959 roku Rezerwat Ptasi Raj obchodzi swoje 60 urodziny! To wyjątkowe miejsce, gdzie spotkać można ponad 200 gatunków ptaków. Swoje lęgowiska ma w nim m.in. rybitwa czubata. Ponad to, gniazdują tu również: bąk, żuraw, sieweczka obrożna, rybitwa rzeczna… Rezerwat warto odwiedzić 25 maja w godz. 10.00 – 15.00. V edycję Ptasiego Pikniku organizuje wtedy, obchodzące 25-lecie istnienia, Stowarzyszenie Przyjaciół Wyspy Sobieszewskiej. W programie: warsztaty kulinarne, recycligowe, tworzenie budek lęgowych, spacer z ornitologiem i #trashtagchallange.
Stowarzyszenie Przyjaciół Wyspy Sobieszewskiej powstało w 1995 roku z miłości do tej wyjątkowej dzielnicy. Od 25 lat członkowie i członkinie stowarzyszenia angażują się w promocję turystycznego potencjału dzielnicy (wydają mapy rowerowe, turystyczne), w życie społeczności poprzez organizację imprez integracyjnych (Dni Sąsiadów, piknik, festyny, wydarzenia edukacyjne). Jednym z działań na stałe wpisanym w kalendarz wydarzeń na Wyspie Sobieszewskiej, jest Ptasi Piknik, którego V edycja odbędzie się 25 maja 2019.
– Podczas Ptasiego Pikniku, chcemy pokazać to, co każdy z nas może zrobić, by Wyspa Sobieszewska nadal była miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców i turystów. Zwracamy uwagę na ochronę przyrody i edukację ekologiczną – mówi Mieczysława Cierpioł, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Wyspy Sobieszewskiej.
V Ptasi Piknik na Wyspie Sobieszewskiej, 25 maja godz. 10.00 – 15.00. Miejsce: parking przy wejściu do Rezerwatu Ptasi Raj.
Rezerwat Ptasi Raj ma powierzchnię 198 ha, znajduje się przy ujściu Wisły Śmiałej do Zatoki Gdańskiej, w jego skład wchodzą dwa jeziora: Ptasi Raj i Karaś, ma wyznaczone ścieżki dydaktyczne oraz wieże obserwacyjne, z których można obserwować przebywające w nim ptaki. Zdarzają się niespotykane, gdzie indziej gatunki. W rezerwacie odnotowano m.in. pierwszy w Polsce lęg kaczki edredona.
Organizator: Stowarzyszenie Przyjaciół Wyspy Sobieszewskiej i Rezerwat Ptasi Raj
Wydarzenie w ramach działań Programu Społecznego Rozwoju Wyspy Sobieszewskiej prowadzonego przez Miasto Gdańsk.
Zapraszamy na kolejny rodzinny spacer z inicjatywy Marka Gołaszewskiego. Tym razem do rezerwatu przyrody Ptasi Raj. Odbędzie się 20 października o godz. 14.00. Start: przy pętli linii 186 przy ul. Nadwiślańskiej. Impreza bezpłatna i otwarta dla wszystkich chętnych.
W programie:
zwiedzanie rezerwatu „Ptasi Raj”,
piękne tereny leśne i wydmowe,
wejście na dwie wieże obserwacyjne
nad jeziorami „Karaś” i „Ptasi Raj”,
spacer po plaży, Wisła Śmiała,
panorama Zatoki Gdańskiej,
zajęcia sportowo – rekreacyjne,
poczęstunek i ognisko.
Proszę zabrać ciepłe ubranie i wygodne obuwie. Planowane zakończenie godz. 19:00.
Kontakt tel. 603 706 023
Projekt realizowany dzięki wsparciu: Urzędu Miejskiego w Gdańsku, Rady Dzielnicy Wyspa Sobieszewska, pracowników Urzędu Morskiego w Gdyni.
Program autorski Marka Gołaszewskiego 2019
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku informuje, że rezerwaty przyrody: Beka, Dolina Strzyży, Kępa Redłowska i Ptasi Raj są niedostępne dla spacerowiczów. Przyczyną jest nie tylko pandemia, ale również okres lęgowy ptaków. Warto wziąć to pod uwagę, planując weekendowe spacery po Wyspie Sobieszewskiej.
– W tym czasie, kiedy te szlaki były zamknięte, część gatunków założyła gniazda, ma swoje terytoria w pobliżu miejsc, które wcześniej były udostępnione do ruchu. Teraz jego nagły powrót mógłby spowodować straty – wyjaśnia Paweł Stępniewski, Zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku w rozmowie z Radiem Gdańsk.
Na stronie internetowej RDOŚ w Gdańsku czytamy:
Odwiedziny ludzi w rezerwatach mają charakter rekreacyjny, a zarazem masowy. Sytuacja taka stwarza zagrożenie nie tylko dla użytkowników szlaków wyznaczonych w rezerwatach, ale też dla chronionych ekosystemów, w szczególności dla ptaków, które właśnie rozpoczynają okres lęgowy. Niepokojone w tym okresie ptaki mogą porzucić tereny lęgowe i nie powrócić już do nich w tym roku.
Biorąc pod uwagę przesłanki wynikające z potrzeby ochrony wartości przyrodniczych rezerwatów przyrody zagrożonych nadmierną presją ze strony osób je odwiedzających, jak też mając na względzie uwarunkowania wynikające z zasad bezpieczeństwa epidemiologicznego uznano, że konieczne jest czasowe zamknięcie szlaków wyznaczonych w rezerwatach przyrody województwa pomorskiego.
Prosimy o przyjęcie komunikatu z należytym zrozumieniem. Szlaki zostaną ponownie udostępnione po ustąpieniu epidemii.
22 maja obchodzony jest na całym świecie Międzynarodowy Dzień Bioróżnorodności Biologicznej. Wyspa Sobieszewska może się pochwalić ponad 300 gatunkami roślin i ponad 500 gatunkami zwierząt kręgowych. Wśród nich są popularne foki czy bobry, a także wyjątkowe gatunki ptaków w Rezerwacie Ptasi Raj i Mewia Łacha.
Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej to obchodzone corocznie 22 maja święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2000 roku. Hasło tegorocznych obchodów to 25 lat działań na rzecz różnorodności biologicznej.
Z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Różnorodności Biologicznej Konwencja Berneńska opublikowała na swoich stronach film, który zachęca do działań w zakresie ochrony bioróżnorodności.
Wyspa Sobieszewska pełna jest bogactw natury! Jest bardzo zróżnicowana przyrodniczo, o czym w dużej mierze zadecydowało deltowe położenie tego terenu. Występuje tu duża rozmaitość siedlisk, a więc plaże nadmorskie, wydmy, łąki, pola uprawne, stawy, jeziora przymorskie, rozległe trzcinowiska, kanały, bory sosnowe, las mieszany, leśne młodniki oraz sztuczne nasadzenia tworzące zarośla wierzbowe i olchowe, a wszystko to otoczone ramionami Wisły i morzem. Każde z wymienionych siedlisk posiada specyficzną florę i faunę.
Na Wyspie występuje blisko 500 gatunków roślin (w tym storczyk kruszczyk rdzawoczerwony i mikołajek nadmorski) oraz ponad 300 gatunków zwierząt kręgowych. Fauna bezkręgowców Wyspy nie jest dobrze poznana, ale jest ona z pewnością również bardzo bogata, sądząc np. po ilości i różnorodności spotykanych owadów. Nierzadko nad rozkwieconymi fragmentami łąk można spotkać pięknego motyla pazia królowej (znajduje się pod ochroną).
Poza pospolitymi zwierzętami leśnymi, jakimi jest sarna, lis, dzik, kuna czy łasica można tu spotkać również przybyłego do Polski ze wschodu jenota; blisko brzegu morza można czasem zobaczyć foki, a w północno-wschodniej części Wyspy, nad niewielkim jeziorkiem, mieszka rodzina bobrów.
Ale największym bogactwem przyrodniczym Wyspy są ptaki. Stwierdzono ich tu prawie 300 gatunków. Wiele z nich (115 gatunków) odbywa tutaj swe lęgi, wiele zimuje na wodach otaczających Wyspę (75 gatunków w stadach do kilkudziesięciu tysięcy sztuk), a najwięcej ptaków odwiedza Wyspę w okresie wędrówek, szczególnie jesienią. Spotykamy tu ptaki, które w innych okresach roku przebywają tysiące kilometrów stąd np. w północnej Syberii czy na południu Afryki. Dla ptaków zostały utworzone na Wyspie dwa rezerwaty ornitologiczne: w zachodniej części rezerwat “Ptasi Raj” i we wschodniej – rezerwat “Mewia Łacha”.
Po koniecznej przerwie wracają spotkania Partnerstwa na Rzecz Rozwoju Wyspy Sobieszewskiej. Najbliższe odbędzie się 9 czerwca o godz. 15.00 przed Restauracją Ptasi Raj przy ul. Nadwiślańskiej. Zapraszamy wszystkich zaangażowanych w działalność społeczną w dzielnicy!
Na spotkaniu porozmawiamy o aktualnej sytuacji związanej z koronawirusem i wytycznych Miasta Gdańska dotyczących realizacji wydarzeń w warunkach pandemii, a także o: nowej wypożyczalni rowerów, dalszych działaniach związanych z obchodami 125-lecia powstania Wyspy Sobieszewskiej oraz o aktualnościach z Rezerwatu Ptasi Raj.
Uwaga: w przypadku brzydkiej pogody (deszcz, wiatr, chłód) spotkanie odbędzie się w Świbnie, w salce Ochotniczej Straży Pożarnej przy ul. Boguckiego 98.
2 października obchodzony jest Europejski Dzień Ptaków. Skrzydlaci przyjaciele to ważni mieszkańcy Wyspy Sobieszewskiej. W rezerwatach Ptasi Raj czy Mewia Łacha spotkamy m.in. biegusa zmiennego czy sieweczkę obrożną. W dniu tego święta – i nie tylko! -polecamy edukacyjne filmy na temat ptaków w mieście przygotowane w ramach projektu “LataMY nad Gdańskiem”.
Jakie powierzchnie i miejsca są niebezpieczne dla ptaków w mieście? Np. okna, które tworzą przezroczysty, przezierny tunel. Ptaki nie dostrzegają przeszklenia jako bariery i dochodzi do kolizji. Niebezpieczne są szklane balustrady, szczególnie jeśli odbijają się w nich elementy krajobrazu, które tworzą złudne poczucie realności. O ptasich kolizjach w trakcie ptasich wędrówek opowiada w filmie Lucyna Pilcka.
O biegusie zmiennym w filmie z profilu Latamy nad Gdańskiem, opowiada Szymon Bzoma z Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING.