We wrześniu na Wyspie Sobieszewskiej odbyła się pierwsza edycja nowej imprezy artystycznej: pleneru rzeźbiarskiego. Spotkanie przebiegało pod hasłem „Wyspa w granicie” i zgromadziło rzeźbiarzy pracujących w tym materiale, m.in. prof. Wojciecha Sęczawę, Bogdana Markowskiego, Stanisława Gieradę. Rzeźby powstałe podczas pleneru eksponowane zostały w przestrzeni publicznej Wyspy Sobieszewskiej.
W założeniu impreza będzie się odbywać w cyklu dwuletnim w różnych miejscach Wyspy – będącej fragmentem Gdańska o szczególnym charakterze, wymagającym przemyślanych działań, chroniących ją przed destrukcyjną eksploatacją walorów naturalnych i kulturowych.
Plener ma szansę zaowocować uwiecznieniem walorów Wyspy Sobieszewskiej w formie wypowiedzi artystycznej w najtwardszym materiale rzeźbiarskim. Kultywowanie lokalnych związków między naturą, nauką i sztuką jest jednym z postawionych przez organizatorów celów. Plener na Wyspie Sobieszewskiej nawiązuje do tradycji Wdzydzkiego Pleneru Rzeźby, dlatego gościem specjalnym będzie Ewa Beyer-Formela – inicjatorka i organizatorka jego trzydziestu dwóch edycji.
Impreza odwołuje się także do szerzej pojętego dziedzictwa rzeźbiarskiego Gdańska, zwłaszcza pracy twórczej takich postaci jak Franciszek Duszeńko, Stanisław Horno-Popławski, Alfred Wiśniewski czy prof. Adam Smolana.
2 października odbył się wernisaż wystawy plenerowej.
ORGANIZATORZY: Lokalna Organizacja Turystyczna – Wyspa Sobieszewska, Stacja Biologiczna Uniwersytetu Gdańskiego, Miasto Gdańsk, Związek Harcerstwa Polskiego
PARTNERZY: GAK Wyspa Skarbów, Hotel Orle, Pensjonat Stara Wędzarnia, Ochotnicza Straż Pożarna w Sobieszewie, EBUD Wypożyczalnia Sprzętu, Przystań „Ptasi Raj”
PATRONAT HONOROWY: JM Rektor Uniwersytetu Gdańskiego, JM Rektor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, Prezes Okręgu Gdańskiego Związku Polskich Artystów Plastyków.
PATRONI MEDIALNI: Trójmiasto.pl; gdańsk.pl
We wrześniu 2017 roku na Wyspie Sobieszewskiej odbyła się pierwsza edycja nowej imprezy artystycznej: pleneru rzeźbiarskiego. Spotkanie przebiegało pod hasłem „Wyspa w granicie” i zgromadziło rzeźbiarzy pracujących w tym materiale, m.in. prof. Wojciecha Sęczawę, Bogdana Markowskiego, Stanisława Gieradę. Rzeźby powstałe podczas pleneru eksponowane zostały w przestrzeni publicznej Wyspy Sobieszewskiej. Pobierz katalog prezentujący nowe rzeźby na Wyspie!
O Wyspie w granicie pisze Danka Jarzyńska z Lokalnej Organizacji Turystycznej, która był jednym z organizatorów pleneru.
„Sztuka współczesna, zwłaszcza ta najistotniejsza jej część, odgrywa niejako rolę ostrzegawczą i terapeutyczną, analizuje uwikłanie człowieka współczesnego w kulturę masową, kulturę, która go raczej represjonuje, niż wyzwala, w kulturę, która go raczej usypia, niż budzi do życia w wolności”
Ta wypowiedź Macieja Mazurka mogłaby stanowić motto dla cyklu plenerów rzeźby w granicie na terenie Wyspy Sobieszewskiej, którego pierwsza edycja miała miejsce na przełomie lata i jesieni 2017 r.
Moim staraniom, aby zorganizować to wydarzenie, towarzyszyło przekonanie, że sztuka może być formą budowania głębszych związków międzyludzkich. Szczególnie wobec szerzącej się wśród ludzi epidemii depresji, braku zakorzenienia i braku poczucia bezpieczeństwa istnieje potrzeba tworzenia sztuki społecznej, przełamującej samotność i budującej ideę wspólnoty.
I Plener rzeźby w granicie Gdańsk-Wyspa Sobieszewska był także kolejną próbą zwrócenia uwagi na problemy, z jakimi boryka się tutejsza przestrzeń i ludzie. Na wyspie jesteśmy świadkami kilku niefortunnych inwestycji będą- cych zwiastunem pewnego trendu. Dlatego podstawowym celem pierwszej edycji pleneru było artystyczne uwiecznienie walorów natury Wyspy Sobieszewskiej w najtwardszym materiale rzeźbiarskim, aby, wobec pojawiającego się zagrożenia, znalazła swoje schronienie w sztuce. Ten plener to także kontynuacja tradycji rzeźbiarskich Gdańska, zwłaszcza spuścizny pracy twórczej takich postaci jak: prof. Franciszek Duszeńko, prof. Stanisław Horno-Popławski, prof. Alfred Wiśniewski, prof. Adam Smolana, którzy stworzyli w Gdańsku bardzo istotny dla rzeźby polskiej ośrodek.
Plener rzeźbiarski na Wyspie Sobieszewskiej nawiązywał do Wdzydzkich Plenerów i zgodnie z założeniami stanowił platformę dla wymiany doświadczeń oraz wiedzy o granicie, metodzie taille directe (kucie bezpośrednio w materiale), a także o walorach naturalnych Wyspy. Dzięki uczestnictwu takich artystów jak: Ewa Beyer-Formela, Stanisław Gierada czy Bogdan Markowski zachodzi kontynuacja istniejącej już tradycji spotkań artystycznych, czym bez wątpienia były 32 Wdzydzkie Plenery Rzeźby.
Lokalna Organizacja Turystyczna – Wyspa Sobieszewska (LOT – WS), z ramienia której organizowałam ten plener, to zrzeszenie dające przestrzeń dla realizacji inicjatyw mających na celu promowanie Wyspy.
Gdy pojawiły się sprzyjające okoliczności – z racji planowanego Światowego Zlotu Skautów Jamboree – wzrosło zainte- resowanie Wyspą. W ramach partnerstwa Miasta Gdańska, Związku Harcerstwa Polskiego, placówek naukowych (w tym Stacji Biologicznej Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego), organizacji pozarządowych (w tym LOTu – WS) oraz placówek kultu- ralnych (w tym „Wyspy Skarbów” Gdańskiego Archipelagu Kultury) podpisane zostało Porozumienie na rzecz Wyspy Sobieszew- skiej, którego celem było zmobilizowanie mieszkańców do współpracy i działań kulturotwórczych, wzmacniających identy kację z regionem. I Plener rzeźby w granicie Gdańsk-Wyspa Sobieszewska został nazwany „Wyspa w granicie” i jest efektem tej współ- pracy. Dzięki życzliwej gościnności pracowników Stacji Biologicznej Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego artyści mogli realizować założone cele, a goście przybyli na dzień otwarty i wernisaż mogli korzystać z wymiany doświadczeń:
– nauki; reprezentowanej przez pracowników naukowych Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego: dr Katarzynę Żółtoś i mgra Błażeja Bojarskiego, którzy dzielili się swoją wiedzą;
1 Maciej Mazurek, O sztuce. Krytyka, teoria, rozmowy, Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2017, s. 117. 4
– kultury; reprezentowanej przez mgra Waldemara Nocnego – historyka i pisarza – który dzielił się obszerną wiedzą dotyczącą Wyspy;
– sztuki; reprezentowanej przez rzeźbiarzy chętnie opowiadających o swojej pracy i dziełach.
Twórczy pobyt artystów-rzeźbiarzy stał się istotnym wydarzeniem dla części społeczności zainteresowanej swoim otoczeniem. Powstał klimat sprzyjający wymianie doświadczeń i pomysłów na poprawę jakości życia w kontekście wzajem- nego poszanowania przyrody i ludzi. Zależy nam, aby I Plener stał się początkiem cyklu, dzięki któremu z czasem Wyspa stanie się parkiem/galerią rzeźby w otwartej przestrzeni.
LOT – WS chce promować Wyspę Sobieszewską jako lokalizację o szczególnym charakterze wymagającą przemy- ślanych działań, które uchronią ją przed destrukcyjną eksploatacją. Niech Wyspa będzie miejscem dla ludzi potra ących docenić jej naturalne walory. Chrońmy ją przed nieprzemyślanymi działaniami, które trwale zniszczą dziedzictwo natury i kultury tego miejsca. Kilka inwestycji z ostatnich lat jest wyraźnym sygnałem o czyhającym zagrożeniu przemysłem turystycznym, który zniszczył już tak wiele urokliwych miejsc. Potrzebna jest zatem wrażliwość, uwzględniająca potrzebę rozwoju i niepowodująca dehumanizacji przestrzeni Wyspy. Niezbędne jest poszukiwanie równowagi zapewniającej zgod- ne współistnienie miękkiego myślenia o tej przestrzeni, jej delikatnej strukturze, ciszy i twardego podejścia ekonomiczne- go, które trudno pominąć w dzisiejszym świecie.
Rzeźby powstałe podczas pleneru, poza walorami artystycznymi, zawierają w sobie treści dotyczące kondycji Wyspy i jej przyrody, a także są wyrazem licentia poetica artystów, którzy ulegli jej urokowi. Te cechy sprawiają, że chcemy, aby znalazły się w przestrzeni publicznej Wyspy. Niech wtopią się w krajobraz, stanowiąc świadectwo potrzeby istnienia korzeni wspólnoty oraz duchowych więzi. Niech podniosą wartość tego miejsca, niech będą trwałym śladem, że byli na Wyspie ludzie, którym zależało…
Danka Jarzyńska, Lokalna Organizacja Turystyczna